YAKIN SAHA FAY YÖNELİM ETKİSİNE MARUZ TABAN YALITIMLI BİNALARDA BÜYÜK YATAY DEPLASMAN TALEPLERİNİN AZALTILMASI
İnş. Yük. Müh. Murat Çelik
İnş. Müh. Mustafa Görkem Yıldız
Prof. Dr. Yasin FAHJAN
Yakın saha fay yönelim etkisine maruz sismik taban yalıtımlı binalarda maksimum deprem etkisi altında izolatörlerdeki deplasman talepleri çok yüksek mertebelere (DM>2m) ulaşabilmektedir. Bu mertebede deplasman kapasitelerine sahip sarkaç tipi izolatörlerin üretilebilmesi teorik olarak mümkün olabilse de izolatör maliyetleri aşırı yüksek mertebelere ulaşabilmektedir. Bu çalışmada yakın saha fay yönelim etkisine maruz örnek bir yapısal model üzerinde yatay deplasman taleplerinin azaltılabilmesi ve izolatörlerin ekonomize edilebilmesi amacıyla izolasyon ara yüzünde ilave viskoz sönümleyici damperler kullanılmıştır. Damper özelliklerindeki parametrik değişimlerin, deplasman talepleri, tasarım taban kesme kuvvetleri, kat ötelenme oranları ve kat ivmelerine olan etkileri incelenmiş ve bu tür fay yönelim etkilerine maruz sismik taban yalıtımlı binaların tasarımında (bırakılması gerekli sismik boşluk mesafesi, kapasite tasarımı ilkelerinin uygulanması, çarpmaya göre tasarım) dikkat edilmesi gereken hususlar hakkında önerilerde bulunulmuştur.