İnş. Yük. Müh. Murat Çelik
İnş. Müh. Mustafa Görkem Yıldız
Prof. Dr. Yasin FAHJAN

Geniş oturum alanına veya planda değişik geometrik şekillere sahip büyük yapılar deprem, farklı oturma, büzülme, genleşme ve titreşimler nedeniyle oluşabilecek olumsuz etkilere karşı belirli aralıklarla (30m~40m) genleşme derzleri ile daha küçük bloklara bölünmektedir. Genelde konvansiyonel binalarda takip edilen bu tasarım yaklaşımı büyük ölçekli taban yalıtımlı binalarda da benzer şekilde devam ettirilebilmektedir. Bloklar arası esnek mekanik elektrik ekipman çözümlerinin zorluğu, cephe sistemleri, çatı ve döşeme geçişlerinde yüksek sismik derz boşluklarına ihtiyaç duyulması nedeniyle bu tip yapılarda genellikle izolasyon döşemesi ortak, üst yapılar ayrık olarak planlanmaktadır. Ortak izolasyon döşemesi üzerinde yer alan ancak üst yapıda genleşme derzleriyle ayrılmış bu tip sismik taban yalıtımlı üst yapı bloklarında deprem etkileri altında gerçekleşen karşılıklı etkileşim, bloklardaki taban kesme oranlarını artırabilmektedir. Taban yalıtım sisteminin tek serbestlik dereceli rijit cisim hareketi yaptığı kabulüne göre bloklarda belirlenen taban kesme oranları dinamik analiz sonuçlarına oranla çok düşük elde edilebilmektedir. Bu çalışma kapsamında örnek bir yapı modeli üzerinde zaman tanım alanında doğrusal olmayan dinamik analizler yürütülmüş ve ayrık bloklardaki taban kesme kuvvetlerinde oluşan artışların azaltılmasına yönelik geliştirilen pratik mühendislik çözümleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.